Od wieków ludzie zastanawiają się, jaki jest przepis na szczęśliwe i satysfakcjonujące życie. Już w starożytności Hipokrates, Arystoteles oraz inni filozofowie i medycy poszukiwali fundamentu tych aspektów.

Wśród różnych filozofii można odnaleźć wspólną tendencję. Wszystkie one próbowały wyznaczyć najważniejsze cele oraz wskazówki, których realizacja prowadziłaby do uzyskania stanu szczęśliwego, satysfakcjonującego życia.
W dzisiejszych czasach stan ten nazywany jest wysokim poczuciem jakości życia.

Jakość życia definiowana przez Światową Organizację Zdrowia to

„kompleksowy sposób oceniania przez jednostkę jej stanu zdrowia fizycznego, emocjonalnego, samodzielności w życiu i stopnia zależności od otoczenia, a także relacji ze środowiskiem, osobistych wierzeń i przekonań do środowiska”.

Zgodnie z tą definicją, zdrowie rozumiane jest jako pełny dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny. Biorąc pod uwagę potencjał i właściwości człowieka oraz kontekst jego życia, zdrowie ma właściwości umożliwiające adaptacyjne funkcjonowanie w określonym środowisku.
Jest zasobem pozwalającym na wszechstronny rozwój jednostki, dającym możliwość podejmowania aktualnych wyzwań. Zdrowie może być odbierane jako obiektywne, czyli takie, którego świadectwem jest ocena medyczna oraz psychologiczna, lub jako subiektywne – stanowiące osobistą percepcję zdrowia.

Zmiany życiowe związane z zachorowaniem są nieodłącznie związane z określonymi reakcjami emocjonalnymi. Emocje, których doświadcza chory, przybierają najczęściej charakter negatywny, stanowiąc dodatkowe źródło cierpienia. Należą do nich: strach, niepokój, napięcie, poczucie zagrożenia, a także zniecierpliwienie, złość lub apatia. Mogą jednak pobudzać osobę chorą do aktywności poprawiających jej samopoczucie.
Najsilniejsze reakcje emocjonalne pojawiają się w chwili, z którą człowiek dowiaduje się swojej chorobie, a także kiedy widocznie pogarsza się stan jego zdrowia, a co za tym idzie zachodzi wymóg zastosowania metod leczenia, będących znacznym obciążeniem dla pacjenta. Silne emocje występują również w momencie pojawienia się trwałych, głównie niespodziewanych, następstw choroby dla zdrowia i stylu życia chorego. W większości przypadków proces leczenia i utrzymania zdrowia wymaga przeorganizowania dotychczasowych przyzwyczajeń i sposobu życia.

Utrata zdrowia sama w sobie stanowi utratę zasobu, oprócz tego jest początkiem wielu strat, na przykład z powodu uniemożliwienia wykonywania pracy i innych czynności, tak jak miało to miejsce przed zachorowaniem. Gdy to nastąpi, szczególne znaczenie przybierają pozostałe zasoby osobiste. Do zasobów tych można zaliczyć umiejętność optymistycznej interpretacji wydarzeń, a także sposoby radzenia sobie zmniejszające dotkliwość strat i ułatwiające adaptację do nowo zaistniałych okoliczności.
Odkrywanie i wzmacnianie tych zasobów w dużym stopniu pozytywnie wpływa na funkcjonowanie oraz poczucie jakości życia osoby.

Źródła:
Basińska, M.A. (2009). Funkcjonowanie pacjentów w wybranych chorobach endokrynologicznych. Uwarunkowania somatyczne i osobowościowe. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Heszen – Klemens I. (1979). Poznawcze uwarunkowania zachowania się wobec własnej choroby. Wrocław: Zakład Narodowy Imienia Ossolońskich Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Heszen I. i Sęk H. (2007). Psychologia zdrowia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Lewko J. i Krajewska – Kułak E. (2010). Wielowymiarowa ocena jakości życia chorych na cukrzycę. Polski Merkuriusz Lekarski, XXVIII.
Trzebiatowski J. (2011). Jakość życia w perspektywie nauk społecznych i medycznych – systematyzacja ujęć definicyjnych. Hygeia Public Health, 46(1).